Kurmes Dernegi Resmi Web Sitesi

Newepel ilk Zazaca gazete

Diyarbakır'da bir grup aydının kendi imkânlarıyla çıkardıkları 15 günde bir Kürtçenin Zazaca lehçesiyle yayınlanan ilk gazete olan Newepel (Yeni Yaprak), tüm sıkıntılara rağmen yayınını sürdürmeye devam ediyor. Zazaca lehçesini yaşatmak ve geliştirmek için gazeteyi çıkardıklarını belirten Newepel gazetesi editörü Roşan Lezgîn, "Zazaca ve diğer lehçelerde yayın yapılmadığı takdirde bunlar yok olup gidecektir" dedi.
Diyarbakır'da 15 Mart 2011'de Kürtçenin Zazaca yayın hayatına başlayan ve 15 günde bir yayınlanan Newepel gazetesi, yaşama tutunma mücadelesi veriyor. Kıt imkânlarla gazeteyi şu ana kadar 9 sayı çıkardıklarını belirten gazete editörü Roşan Lezgîn, Zazaca'nın da Kurmancca, Soranca, Hewramîce ve Lurca lehçelerini içinde barındıran Kürtçenin bir lehçesi olduğunu belirterek, "Yani 'Kürt’ dediğimiz de, bu beş farklı lehçeyi konuşan beş toplumsal grubun toplamından söz ediyoruz demektir. Bu lehçeler arasında da önemli dilsel farklılıklar vardır. Bir lehçeyi ihmal ettiğimizde, aynı zamanda önemli bir Kürt kitlesini, hatta coğrafyasını dışarıda bırakmış oluruz. Bundan dolayı her lehçe öncelikle kendi içinde bir standarda ulaşmalı ve yaşama mücadelesini vermelidir. Yani her bir lehçe, bir diğer lehçenin ara sayfası olarak, kenarı veya köşesinde küçük bir yer alarak değil, kendi ayakları üzerinde durarak şahsiyet sahibi olmalıdır, kendini geliştirmelidir" dedi.
Kürtçenin Soranca ve Kurmancca lehçeleriyle yayın yapan gazete, dergi, radyo ve televizyonları varsa Zazaca ve diğer lehçelerde de aynı şekilde yayın organlarının bulunması gerektiğini ve bunun için kıt imkânlarla yola çıktıklarını kaydeden Lezgîn, bu çağda gazete dili, radyo veya televizyon dili olmayan tüm lehçelerin diğer dil ve lehçeler gibi kaybolacağını söyledi.
Zazaca lehçesinin kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirten Lezgîn, "Bu kadim lehçemizde bir gazetenin çıkarılması için çok geç kalınmıştır. Ama yine de mücadele edilirse, en önemlisi de Kürtçenin resmileşme durumu olursa ki olmalıdır, Kurmancca lehçesi de Zazaca lehçesi de yaşama şansını bulacaktır, bulmalıdır. Newepel gazetesi, Kürt dili içerisinde Zazaca lehçesinin şahsiyet sahibi olma mücadelesidir" şeklinde konuştu.
Geçen yıl Diyarbakır'da bir araya gelen bir grup Kürt yurtseveri tarafından temel olarak Kürt dili, kültürü ve sanatını, özellikle Kürtçe'nin Zazaca lehçesi, bu lehçeye ait kültün ve sanatın derlenmesi, korunması, gelişmesi, yaygınlaşması, yeniden üretilmesi ve kalıcılaşmasını amaç edinen Zıwan-Kom adında bir dernek kurduklarını belirten Lezgîn, dernek çalışmaları çerçevesinde 15 günde bir yayın yapan Newepel adıyla ilk Zazaca gazeteyi yayınladıklarını söyledi. ANF